Cystische acne: wat is het en hoe te behandelen?

Dr. Annelies Avermaete
3.3.2022

Van de verschillende soorten acne die er bestaan is de cystische acne een van de meest ernstige. Misschien doet deze naam geen belletje rinkelen. Dat komt omdat ze veel minder vaak voorkomt dan de acne die opduikt bij de meeste tieners of zwangere vrouwen. Bij cystische acne zie je niet alleen grove mee-eters maar ook ontstoken puisten en puskoppen. Zelfs onderhuids zijn diepe en pijnlijke ontstekingen te voelen die kunnen samenvloeien tot een nog grotere ontsteking. In tegenstelling tot andere soorten acne bevinden de ontstekingen zich vaak op de schouders, de rug en de borst en veel minder op het gezicht. Om littekenvorming te vermijden, is een dermatologische behandeling noodzakelijk.

Hoe ontstaat cystische acne?

Hoewel er bij de vorming van acne steeds een verband is met de hormoonspiegel is het niet geweten waarom sommige patiënten deze ernstige vorm ontwikkelen en anderen niet. Men vermoedt dat het te maken heeft met de hoeveelheid testosteron in het bloed van de man. Testosteron is een mannelijk hormoon. Cystische acne vinden we dan ook vooral terug bij mannelijke patiënten al zijn er ook vrouwen die eraan lijden.

Wat we wel weten is dat voedingssupplementen cystische acne veroorzaken. Het gaat dan om voedingssupplementen die (vooral mannelijke) sporters gebruiken bij het beoefenen van krachttraining. Wees dan ook voorzichtig bij het gebruik van proteïne- en creatine supplementen. Ze zijn niet zo onschuldig als ze lijken en kunnen zware acne opwekken.

Is er een behandeling voor?

Gelukkig is er een behandeling voor cystische acne. Meer nog, je mag er niet vanuit gaan dat de puisten wel vanzelf zullen verdwijnen. De behandeling is tweedelig. Enerzijds is het advies van een dermatoloog noodzakelijk, anderzijds kan je zelf de acne verminderen door je voedingspatroon aan te passen.

De dermatoloog zal dit type van acne behandelen met medicatie. Isotretinoïne zijn capsules die je inneemt tijdens of vlak na de maaltijd en dit gedurende 4 tot 6 maanden. Is de acne dan nog niet verminderd, kan de behandeling, na een pauze van 2 maanden, heropgestart worden.

Proteïne shakes en andere voedingssupplementen die acne kunnen opwekken, zijn uit den boze en het gebruik ervan zal je onmiddellijk moeten stoppen wil je van de cystische acne vanaf.

Wat mag je zeker niet doen?

Cystische acne uitknijpen

Hoewel de verleiding vaak groot is om de cystische puisten uit te duwen, is dit zowat het slechtste wat je kan doen. Of je een puist uitduwt met je vingers of met een pincet, het is allebei even slecht. Als je duwt, duw je immers niet alleen de talg (het pus in de puist) naar buiten maar duw je er ook naar binnen. Op die manier ontstaan nieuwe onderhuidse ontstekingen wat de kans op littekens vergroot. Een gouden regel bij acne: blijf er zo veel mogelijk met je handen vanaf. Cystische acne uitknijpen: zeker niet doen, dus!

Cystische acne: cremes, skincare en make-up

Wat ook niet werkt, is ondoordacht crèmes smeren. Vooral bij de geparfumeerde verzorgingsproducten zijn er nogal wat crèmes die meer kwaad dan goed doen als je acne hebt. Gebruik bij acne verzorgingsproducten en make-up zonder comedogene werking. Deze zullen de acne niet verslechteren.

Wil je snel een gepersonaliseerd behandelplan opstarten onder begeleiding van een ervaren dermatoloog? De dermatologen bij Skindr nemen de tijd om naar je verhaal te luisteren en de oorzaak te achterhalen, maar streven naar een snel advies (binnen 48u). Zo kan je binnen twee dagen aan een oplossingen beginnen werken. Je dermatoloog kan je via de Skindr app ook opvolgen via follow-up consultaties en de behandeling bijsturen indien nodig. 

Betrouwbaar advies van een dermatoloog was nog nooit zo dichtbij.

Hoe werkt het? (25sec)